Çin’den yayılan koronavirüs salgını sebebiyle olumsuz etkilenen petrol fiyatlarında, Suudi Arabistan önderliğindeki Petrol İhraç Edenler Örgütüyle (OPEC) Rusya önderliğindeki bazı OPEC dışı petrol üreticilerini kapsayan OPEC+ grubunun geçen haftaki toplantısında petrol üretiminde ek kesinti kararı alınamaması ve Suudi Arabistan’ın gelecek ay ihraç edeceği ham petrol için indirime gitmesiyle büyük düşüş gerçekleşti. Brent petrolün fiyatı 31,27 dolara kadar gerilerken, Batı Teksas türü ham petrolün varili 29,46 dolar seviyesine kadar düştü. Petrol fiyatlarının kısa ve orta vadede 50 doların altında seyretmeye devam edeceğini öngören uzmanlara göre, fiyatlardaki bu düşüş özellikle petrole endeksli doğalgaz ve sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) fiyatlarını da altı ila dokuz ay içerisinde etkileyecek. Global Energy Research Partners Araştırma ve Strateji Direktörü Emin Emrah Danış, küresel petrol talebinin bu yılın ilk çeyreğinde günlük 2,5 milyon varil gerilemesinin beklendiğini kaydederek “Petrol fiyatlarının 50 doların altında seyretmeye devam edeceği söylenebilir. Bu durum Türkiye gibi petrolde yaklaşık yüzde 92, doğal gazda ise yüzde 98 ithalata bağımlı ülkelerin enerji ithalat maliyetlerini düşürebilmesi açısından oldukça önemli bir avantaj sağlıyor” ifadelerini kullandı.
METREKÜP BAŞINA 80 DOLARLIK AVANTAJ
Petrol fiyatlarındaki düşüşü sadece petrol piyasası açısından değerlendirmemek gerektiğine dikkati çeken Danış, şu değerlendirmeyi yaptı: Petrol fiyatlarındaki ve küresel talepteki düşüş doğalgaz ve LNG fiyatlarında da önümüzdeki aylarda hem bir düşüş hem de Türkiye açısından önemli bir avantajı beraberinde getirecektir. Türkiye’nin Rusya, İran ve Azerbaycan’dan uzun vadeli kontratlarla ithal ettiği doğalgazın fiyatı bir formülle belirleniyor. Burada ham petrol ve işlenmiş petrol ürünlerindeki belirli yüzdelere göre belirlenen fiyatlar, doğalgaz fiyatlarını altı ila dokuz ay geriden gelerek etkiliyor. Türkiye’nin bu yılın ilk çeyreğinde uzun dönemli kontratlarla ithal ettiği gazın fiyatı bin metreküp başına 250-260 dolar seviyesinde. Petrolde düşük fiyat seviyesinin devam etmesi, bu yılın üçüncü ve dördüncü çeyreğinde söz konusu fiyatların yaklaşık yüzde 30 azalarak bin metreküp başına 180 dolar seviyesine kadar gerilemesini sağlayabilir. Bu da ülkemizin enerji ithalat faturasındaki düşüşü destekleyecektir.
UZUN VADELİ SÖZLEŞMELERDE PAZARLIĞI ETKİLEYECEK
Aynı etkinin spot LNG fiyatlarında da görüleceğini anlatan Danış, “LNG fiyatlarındaki düşüşün de devam etmesi durumunda, 2020’nin son çeyreğinde gaz tarifelerinde bir indirim için de imkân ortaya çıkabilir” dedi. Danış, doğalgaz piyasasını etkileyecek bu gelişmelerin Türkiye’nin 2021’den itibaren sona eren uzun vadeli gaz alım sözleşmeleri için de çok önemli bir pazarlık unsuru olacağını vurguladı.
